Co faktycznie zmieni się w programie MdM?
PoradnikUstawa zmieniająca program MdM zyskała już poparcie Sejmu, Senatu i Prezydenta. Po 14 dniach od jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw RP, zaczną obowiązywać zmodyfikowane zasady dotowania mieszkań.
To oznacza, że dopłatę udzieloną według nowych przepisów, będzie można otrzymać już w bieżącym kwartale. Wielu czytelników portalu Dominium.pl jest zainteresowanych rządowym dofinansowaniem. W związku z tym, warto zaprezentować nowe zasady programu MdM na kilku przykładach.
Zmiana numer 1: dopłaty do mieszkań z rynku wtórnego
Nowe zasady programu MdM rozszerzają grupę nieruchomości objętych dopłatą. Dofinansowanie wkładu własnego będą mogły otrzymać również osoby kupujące:
- lokale i domy z rynku wtórnego (limit dla tych nieruchomości jest niższy o 18,18% od wskaźnika dotyczącego rynku pierwotnego)
(Uwaga: dla wszystkich dotowanych nieruchomości obowiązują dotychczasowe limity powierzchni użytkowej - lokal do 75 mkw. lub dom do 100 mkw. W przypadku rodzin wychowujących przynajmniej troje dzieci, limity metrażu są podniesione do 85 mkw. oraz 110 mkw.).
- mieszkania powstałe na wskutek adaptacji lub przebudowy pomieszczeń niemieszkalnych
Nowelizacja przepisów wprowadza również faktyczną możliwość uzyskania dotacji do powstającego lokalu spółdzielczego. Dofinansowanie z Banku Gospodarstwa Krajowego powiększy wkład budowlany.
Przykład: obecnie (tj. 6 sierpnia 2015 r.) mieszkańcy Krakowa mogą kupować dotowane lokale z rynku pierwotnego, których cena nie przekracza 5112,80 zł/mkw. Po wprowadzeniu zmian w zasadach MdM-u, dofinansowaniem będą objęte również używane mieszkania. W przypadku Krakowa, graniczna cena lokali z rynku wtórnego to 4183,20 zł/mkw. (limit dla III kw. 2015 r.).
Sprawdź aktualną ofertę mieszkań z programu MdM w Krakowie (autopromocja)
Zmiana numer 2: mniej wymogów dla rodzin wielodzietnych
Od stycznia 2014 r. wszyscy beneficjenci programu MdM muszą spełniać wymogi związane z zakupem pierwszego mieszkania oraz wiekiem (wniosek o dopłatę tylko do końca roku kalendarzowego, w którym beneficjent ukończył 35 lat). W przypadku małżonków, kryterium wiekowe powinna spełnić przynajmniej jedna osoba. Podobna preferencja nie dotyczy zakupu pierwszego lokum (ten warunek obowiązuje zarówno dla męża jak i żony).
Po zmianach wprowadzonych przez rząd, wymagania związane z wiekiem oraz zakupem pierwszego mieszkania, nie dotyczą osób wychowujących przynajmniej troje dzieci.
Przykład: Państwo Nowakowie z Krakowa (37 lat i 36 lat), posiadają już jeden lokal własnościowy (70 mkw.). Ze względu na metraż niewystarczający do wychowywania trójki dzieci, Nowakowie chcieliby kupić większe lokum. Obecnie rodzina Nowaków nie może skorzystać z programu MdM. Będzie to możliwe po wejściu w życie zmienionych przepisów.
Zmiana numer 3: znacznie wyższa pomoc dla rodzin wielodzietnych
Program Mieszkanie dla Młodych pierwotnie nie przewidywał wyższego dofinansowania dla rodzin wielodzietnych. Ten błąd został poprawiony w ramach tegorocznej nowelizacji. Dopłata dla rodzin wychowujących przynajmniej troje dzieci, wzrośnie z 15% do 30% przeliczeniowej wartości mieszkania lub domu. Równocześnie zwiększy się też limit dotowanego metrażu dla rodzin wielodzietnych (zmiana z 50 mkw. do 65 mkw.). W rezultacie osoby posiadające co najmniej troje dzieci, otrzymają dopłatę większą nawet o 160%.
Przykład: Przed wprowadzeniem zmian w MdM-ie, rodzina wielodzietna z Krakowa mogła otrzymać dofinansowanie wkładu własnego o maksymalnej wartości 34 860 zł (wynik z początku sierpnia 2015 r.). Po modyfikacji zasad rządowego programu, analogiczna kwota wzrośnie do 90 636 zł (wynik dla III kw. 2015 r.).
Zmiana numer 4: wyższa pomoc dla rodzin wychowujących dwoje dzieci
Wzrost wartości rządowych dopłat odczują też osoby wychowujące dwoje dzieci. Dla takich beneficjentów MdM-u, przewidziano wzrost dofinansowania wkładu własnego z 15% do 20% przeliczeniowej wartości lokum. Po zmianie wskaźnika przeliczeniowego, rządowa dopłata będzie wyższa o jedną trzecią. Na podwyżkę pomocy finansowej nie mogą liczyć pozostali beneficjenci MdM-u (tzn. osoby, które są bezdzietne lub wychowują jedno dziecko).
Przykład: Przed zmianami w MdM-ie krakowska rodzina, która wychowuje dwoje dzieci, mogła otrzymać dofinansowanie wkładu własnego o maksymalnej wartości 34 860 zł (wynik z początku sierpnia 2015 r.). Nowe przepisy przewidują wzrost tej kwoty do 46 480 zł (wynik dla III kw. 2015 r.).
Zmiana numer 5: możliwość przystąpienia dowolnej osoby do kredytu
Od początku 2014 r. do preferencyjnego kredytu mogą przystąpić inne osoby. Takie rozwiązanie jest możliwe, jeżeli przyszły beneficjent MdM-u nie posiada wystarczającej zdolności kredytowej. Obowiązujące przepisy ograniczają jednak krąg osób, z którymi można wspólnie zaciągnąć kredyt. Do tej grupy należy: ojciec, matka, brat, siostra, małżonek rodzeństwa, ojczym, macocha, teść lub teściowa. Znowelizowana ustawa o MdM nie przewiduje podobnych restrykcji. Dlatego dotowany kredyt będzie można wziąć razem z dowolną osobą (lub dowolnymi osobami). Prócz dobrej historii kredytowej jedynym warunkiem będą odpowiednie dochody współkredytobiorcy.
Przykład: Młody mieszkaniec Krakowa nie posiada odpowiedniej zdolności kredytowej na zakup „M” o powierzchni 50 mkw. Obecnie ten kredytobiorca musi znaleźć członka najbliższej rodziny, który ma odpowiednie dochody i zgodzi się na współodpowiedzialność za kredyt. Po zmianach w programie dopłat, młody krakowianin będzie mógł zaciągnąć kredyt z dowolną osobą. Współkredytobiorca nie będzie musiał wykazać się pokrewieństwem wobec beneficjenta MdM-u. Bank oceni jedynie wiarygodność i sytuację finansową drugiego dłużnika.
Zmiana numer 6: wprowadzenie sankcji za wcześniejszą spłatę długu
Ustawa zmieniająca program MdM oprócz modyfikacji pozytywnych dla kredytobiorców, wprowadza również nowe sankcje. Dotyczą one osób podpisujących umowę kredytową po zmianie przepisów. Tacy beneficjenci MdM-u muszą uważać na wysokość wcześniejszych spłat kredytu. W trakcie pierwszych pięciu lat od przeniesienia własności lokalu, łączna suma nadpłat nie będzie mogła przekroczyć równowartości rządowego dofinansowania. Jeżeli ten warunek nie zostanie spełniony, to Bank Gospodarstwa Krajowego zażąda zwrotu proporcjonalnej części dopłaty. Od początku 2014 r. podobny system karnych zwrotów jest już stosowany w przypadku:
- najmu lub użyczenia dotowanego mieszkania
- wykorzystywania lokalu do celów niemieszkaniowych
- sprzedaży mieszkania, na które wcześniej otrzymano dopłatę
- nabycia prawa własności lub spółdzielczego prawa własnościowego do innego lokum (z wyłączeniem nabycia poprzez spadkobranie)
Po pięciu latach od przeniesienia własności domu lub lokalu, wymienione zdarzenia nie wywołują już negatywnych konsekwencji dla uczestnika programu MdM. Podobna zasada będzie dotyczyła wcześniejszej spłaty kredytu (patrz poniższy przykład).
Przykład: Uczestnik programu MdM, w 40 miesiącu po zakupie krakowskiego mieszkania, nadpłaca kredyt kwotą większą od otrzymanej dopłaty (24 000 zł). Kredytobiorca musi zwrócić część dopłaty, ponieważ zawarł umowę kredytową już po zmianie zasad MdM-u w 2015 roku. Zwrot jest obliczony proporcjonalnie do okresu, jaki pozostał do końca pięcioletniego terminu (20 pełnych miesięcy). W analizowanym przykładzie, uczestnik programu MdM będzie musiał oddać jedną trzecią otrzymanej dopłaty ((20 miesięcy/60 miesięcy) x 24 000 = 8 000 zł)).
Andrzej Prajsnar