Czego nie powinien robić beneficjent MdM-u?

W ramach programu Mieszkanie dla Młodych kredytobiorca może otrzymać dopłatę do wkładu własnego. Rodziny wielodzietne po spełnieniu dodatkowych warunków uzyskają również pięcioprocentową spłatę zadłużenia. Osoby otrzymujące wsparcie finansowe o wartości kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych zobowiązują się do przestrzegania ustawowych zasad. Złamanie każdej z nich skutkuje poważnymi sankcjami. Podobnie jak w przypadku programu Rodzina na Swoim nabywcy mieszkań i domów mogą utracić część przyznanej dopłaty…

Sankcje dotyczą nie tylko wynajmu i sprzedaży lokalu

Zasady korzystania z rządowego wsparcia określa „Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi” (potocznie zwana „ustawą o MdM”). Wspomniany akt prawny precyzuje również czynności, które są zabronione dla beneficjentów programu MdM. Takie osoby przed upływem pięciu lat od daty zawarcia umowy ustanawiającej lub przenoszącej własność lokalu (domu) nie mogą:

użyczyć albo wynająć dotowanej nieruchomości

wykorzystywać lokalu (domu) w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych (przykład: wykonywanie działalności gospodarczej w  całym mieszkaniu)

przenieść prawa własności (współwłasności) do zakupionego lokum (np. w drodze sprzedaży albo darowizny)

uzyskać prawa własności (współwłasności) do innego lokalu lub budynku mieszkalnego (jedyny wyjątek od tego zakazu dotyczy dziedziczenia)

uzyskać całości lub części spółdzielczego własnościowego prawa do innego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego (jedyny wyjątek od tego zakazu dotyczy dziedziczenia)

W przypadku złamania jednego z wymienionych zakazów beneficjent MdM-u musi powiadomić bank, który udzielił mu kredytu hipotecznego. Nabywca dotowanego lokum ma 30 dni na wykonanie takiej czynności. Warto pamiętać, że dla osoby, która zlekceważyła swój obowiązek informacyjny przewidziano dodatkowe sankcje.

Zwrot rządowej pomocy przyjmie kredytodawca…

Po otrzymaniu zgłoszenia od klienta, który naruszył zasady programu MdM bank oblicza wartość odbieranej dotacji. Kwota podlegająca zwrotowi jest ustalana z uwzględnieniem daty wykonania niedozwolonej czynności (np. zawarcia umowy najmu dotowanego lokalu).

Wysokość zwracanej pomocy wynika z poniższego wzoru. Na jego podstawie można obliczyć, że przykładowy kredytobiorca, który sprzedał mieszkanie po 19 miesiącach i 20 dniach od daty zakupu utraci aż dwie trzecie dofinansowania wkładu własnego. Co ciekawe, kwota przekazywana rodzinom wielodzietnym w ramach dodatkowej spłaty kredytu nie podlega zwrotowi (patrz poniżej).  

Zwrot pomocy udzielonej beneficjentowi programu MdM = wartość dopłaty do wkładu własnego x (liczba pełnych miesięcy do upływu pięcioletniego terminu/60 miesięcy)

Obliczoną kwotę zwrotu beneficjent MdM-u musi wpłacić na konto swojego kredytodawcy. Odzyskana dotacja w następnej kolejności trafia do Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Warto pamiętać, że wpłata zwracanej pomocy musi być dokonana w ciągu 60 dni. Ten termin nalicza się z uwzględnieniem dnia, w którym został złamany jeden z ustawowych zakazów. Po upływie sześćdziesięciu dni kredytodawca musi odzyskać zaległą kwotę w ramach postępowania egzekucyjnego.

Bank stosuje bardziej restrykcyjną procedurę, jeżeli klient w ustawowym terminie (30 dni) nie poinformował go o naruszeniu zasad programu Mieszkanie dla Młodych. Po ujawnieniu nieprawidłowego zachowania kredytobiorcy zostaje on zmuszony do niezwłocznego zwrotu części dopłaty. W opisywanej sytuacji bank ustala również, kiedy beneficjent MdM-u wykonał zabronioną czynność. Począwszy od tego dnia są naliczane odsetki ustawowe (aktualna stawka: 13,00% w skali roku). Nierzetelny kredytobiorca musi je wpłacić razem ze zwracaną częścią dopłaty.        

Specjalny tryb zwrotu rządowej pomocy dotyczy także osób skazanych w związku z wyłudzeniem kredytu (patrz artykuł 297 kodeksu karnego). Klienci banku, którzy przedstawili nierzetelne lub sfałszowane dokumenty kredytowe po zapadnięciu prawomocnego wyroku zawsze muszą zwrócić całość pomocy przekazanej przez BGK. Wysokość należnego zobowiązania powiększają odsetki ustawowe. Bank nalicza je od dnia, w którym wykonano jedną z niedozwolonych czynności (np. sprzedaż dotowanego mieszkania). 

Andrzej Prajsnar

Sprawdź aktualną ofertę mieszkań z Programu Mieszkanie dla Młodych w Krakowie >>