Licencja to wymóg a nie ograniczenie

Ze względu na stale rosnącą rolę pośredników nieruchomości ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie licencji zawodowej pośrednika w obrocie nieruchomościami. Ustalił prawa i obowiązki (m.in. ubezpieczania od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w wyniku podejmowanych czynności pośrednictwa) oraz zakres odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących taką działalność. Obowiązek uzyskania licencji zawodowej związany jest z koniecznością posiadania odpowiednich kwalifikacji przez podmioty wykonujące działalność pośrednictwa. Zdaniem skarżącego, wprowadzenie licencji naruszyło konstytucyjnie chronioną wolność wykonywania zawodu oraz zasadę wolności gospodarczej.

Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że przez zasadę wolności gospodarczej należy rozumieć możliwość swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności zarobkowej, a także wyboru prawno-organizacyjnej formy takiej działalności. Realizacja tej zasady nie zwalnia jednak podmiotów zamierzających prowadzić działalność gospodarczą od zachowania wymogów przewidzianych w przepisach prawa. Wymogi mogą również przybierać postać reglamentacji administracyjnej. Powstaje wówczas obowiązek uzyskiwania odpowiednich koncesji lub zezwoleń.

W opinii Trybunału Konstytucyjnego, licencja pośrednika w obrocie nieruchomościami powinna być traktowana jedynie jako wymóg, a nie ograniczenie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Potwierdza posiadanie przez osobę zajmującą się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami niezbędnych do tego
kwalifikacji. Zdaniem Trybunału, wprowadzone zmiany nie stanowią ograniczenia wolności działalności gospodarczej. Trybunał stwierdził również, że wolność wykonywania zawodu nie ma charakteru absolutnego i musi być poddana reglamentacji prawnej, w szczególności gdy chodzi o uzyskanie prawa wykonywania określonego zawodu, a także wyznaczenie sposobów i metod jego wykonywania. Trybunał uznał, że przepisy o licencjach są zgodne z konstytucją, a ich wprowadzenie wymusił rozszerzający się rynek nieruchomości, angażowanie na nim coraz większych środków osób prywatnych i konieczność zapewnienia temu obrotowi jak najlepszej ochrony prawnej. Celowi temu służy ustalenie katalogu wymogów, które pośrednik musi spełnić, aby uzyskać licencję, jego ubezpieczanie od odpowiedzialności cywilnej za szkody wynikłe przy wykonywaniu obowiązków oraz określenie jego odpowiedzialności zawodowej.

W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 179 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest zgodny z art. 65 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 22 i art. 45 Konstytucji..